ဆာမူရိုင္း စစ္နယ္ရွင္ (warlords)တိ အခ်င္းခ်င္း အာဏာလုမွဳတိနန္႕ မျငိမ္းခ်မ္းနီေရ ဂ်ပန္ျပည္ကို တိုကူဂါ၀ါ အီအိယားဆု (Tokugawa Ieyasu) က သိမ္းပိုက္စုစည္းျပီးေက ၁၆၀၃ ခုႏွစ္ကနီ ၁၈၆၈ ခုႏွစ္အထိ ခ်ိဳဂင္(Shogun) အျဖစ္ အုပ္စိုးခေရ။ ပုန္ကန္ထလႊားျခင္း၊ တိုက္ခုိက္သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ သံမဏိလက္နန္႕ အုပ္ခ်ဳပ္ချခင္း စေရ တျခား အနိဌာရံု တခ်ိဳ႕ ဟိခေကေလ့ တျခားေခတ္တိနန္႕ ခိ်န္လုိက္ေက အေတာ္အသင့္ အီးခ်မ္းေရ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္ခေရ။  ဗုဒၶဘာသာနန္႕ ကြန္ျဖဴးရွပ္အယူ၀ါဒတိ လႊမ္းမိုးျခင္းခံနီရေရ ဂ်ပန္လူမွဳ႕အဖြဲ႕အစည္းကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းႏိုင္ဖို႕အတြက္ ခရစ္ယာန္ကတ္သလစ္ဘာသာျပန္႕ပြားေရး လာလုပ္ေတ ေပၚတူဂီစေရ အေနာက္ႏုိင္ငံသားတိကို ႏွင္ထုတ္ခေရ။ ဒတ္ရွ္လူမ်ိဳးတခ်ိဳ႕ကိုရာ နီရာတစ္ခုမွာ အကန္႕အသတ္နန္႕ နီထုိင္စီခေရ။

ယင္းေခတ္ယင္းအခါက ဂ်ပန္လူဦးေရ၏ ၁ ရာခုိင္ႏွဳန္း၀န္းက်င္ဟိေရ အုပ္ခ်ဳပ္သူ ဆာမူရိုင္းတိေရ ကုန္သြယ္စီးပြားလုပ္ခြင့္မဟိ။ ျပည္သူ႕အခြန္တိနန္႕ ရပ္တည္နီကတ္စြာ ျဖစ္ေတ။ တုိင္းျပည္ကေလ့ ျငိမ္းခ်မ္းျပီးေက စီးပြားေရးေကာင္းလာနီေရခါ စစ္တုိက္ဖို႕ေလ့ မလိုေရ အတြက္ စာဖတ္ေရဖက္ကို ယိမ္းလာကတ္ေတ။ ေနာင္အခါ တုိက်ိဳျမိဳ႕လို႕ ျဖစ္လာဖို႕ေဒသျဖစ္ေတ အက္ဒို (Edo) မွာ နီထုိင္ကတ္ေတ ၈၅ ရာခုိင္ႏွဳန္းေသာ ေယာက်ၤားတိေရ စာဖတ္အားသန္ကတ္ေတ။ ၁၈၀၀ ခုႏွစ္၀န္းက်င္မွာ အဆင့္အတန္းျမွင့္ေရ ကဗ်ာစာပီအသိုင္းအ၀ိုင္း ၁၂၀ ေက်ာ္ ေပၚထြန္းလာျပီးေက စာအုပ္ဆုိင္ေပါင္း ၅၀၀ ၀န္းက်င္ထိ ဟိလာေရ။ လူထုစာဖတ္အားကို ျဖည့္ဆီးပီးႏုိင္ဖို႕အတြက္ ပံုႏွိပ္လုပ္ငန္းတိလည္း အရွိန္အဟုန္ျမွင့္ထြန္းကားလာေရ။

အေနာက္တုိင္းသားတိ၏ ၀င္ေရာက္လႊမ္းမိုးမွဳကို ကာကြယ္ႏုိင္ဖို႕အတြက္ တုိင္းျပည္ကုိ တျခားကမၻာနန္႕ အဆက္အသြယ္ျဖတ္ထားခေရ အခ်ိန္မွာ ဂ်ပန္ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္က ဒတ္ရွ္ဘာသာနန္႕ ရီးထားေရ ခႏၶာေဗဒ စာအုပ္တစ္အုပ္မွာပါေရ ပံုတိကို လားတြိေရ။ ယင္းပံုတိကို စိတ္၀င္တစားျဖစ္လာယင္းကနီ ဒတ္ရွ္ဘာသာကို ေလ့လာလုိက္စားျပီးေက ယင္းစာအုပ္ကို နားလည္ေအာင္ လုပ္ခေရ။ ငါရို႕ေရ လူ႕ခႏၶာဖဲြ႕စည္းပံုကို ဂဃဏန မသိပဲ ဆီးကုနီကတ္မနားကူး ဆိုျပီးေက စိတ္ထိခုိက္လြန္းလို႕ ယင္းစာအုပ္ကို အမ်ားျပည္သူသိေအာင္ ဂ်ပန္ဘာသာျပန္ဆိုခေရ။ အာဏာရ ခ်ိဳဂင္ကေလ့ ႏိုင္ငံျခားသားတိအႏၱရာယ္ကို စိုးရိမ္ေကေလ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ အေနာက္တုိင္းသား စာပီတိကို ရိုက္ႏွိပ္ခြင့္ပီးခရေရ။ ယင္းကနီ စပနာ သိပၸံဘာသာရပ္တိ ထြန္းကားစျပဳလာေရ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ကိစၥ၀စၥတိကို သိပၸံနည္းက် ေလ့လာဖို႕ လမ္းေႀကာင္းသစ္ကို အစပ်ိဳးပီးခေရ။

ေယေတာင္ ခ်ိဳဂင္က အေနာက္တုိင္းစာပီျဖန္႕ထြားမွဳကို ဖြင့္ပီးစြာ ေနာက္က်ေရပဲ ေျပာရဖို႕လား၊ ျပည္သူတိကပဲ အေနာက္တုိင္းသားဆုိေကပင္ (သူရို႕ရီးသားထားေရ စာအုပ္အားလံုးပင္) အားလံုး မေကာင္းလုိ႕ ထင္နီလို႕လားေတာ့ မသိဗ်ာလ္။ ဂ်ပန္ေရ ယင္းေခတ္ယင္းအခါက စက္မွဳထြန္းကားေရ၊ တီထြင္မွဳအားေကာင္းေရ ႏုိင္ငံမဟုတ္ခ။ ၁၈၅၄ မွာ အေမရိကန္ ရီတပ္အရာရွိ မတ္သူး စီ ပယ္ရီ (Matthew C. Perry) ဦးေဆာင္ေရ ရီႏြီးေငြ႕သံုး စစ္သေဘၤာတိ ေရာက္လာခါမွ ငါရို႕ႏုိင္ငံေရ တပ်င္းေနာက္က်က်န္လုိက္ပ်ာယ္မနား ဆုိစြာကို သိလာကတ္ေတ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ခ်က္ခ်င္းႏိုးထျပီးေက Combine "western advances" with the traditional "eastern" values လုိ႕ ဆိုေရ အေနာက္တုိင္း၏ ေရွ႕ေျပးမွုကို မိရိုးဖလာ အရိတုိင္းစံမ်ားနန္႕ ေပါင္းစပ္ေရး ဆိုျပီးေက ေႀကြးေႀကာ္ပနာ တိုးတက္ေရးလုပ္ငန္းရပ္တိကို တဟုန္ထုိး လုပ္လာခေရ။



မီးရထားလမ္းဆက္သြယ္မွဳဆိုစြာကုိ အေမရိကန္ကပဲ မိတ္ဆက္ပီးခစြာျဖစ္ေတ။ ေယေကေလ့
တစိုက္မတ္မတ္ ႀကိဳးစားတတ္ေတ လူေတာ္လူခြ်န္တိဟိနီမွဳ၊ လူမ်ားထက္ေနာက္က်နီမွဳကို မခံခ်င္စိတ္ ဟိနီမွဳ၊ ယင္းမခံခ်င္စိတ္ကို တိုးတက္ႀကီးပြားေရး လမ္းမွန္သို႕ အားတစ္ခုအျဖစ္ ေျပာင္းလဲႏုိင္မွဳ၊ စည္းကပ္ေသ၀ပ္မွဳ၊ လူေတာ္လူေကာင္းတိကို ေျမွာက္စားအားပီးေရ အသိုင္းအ၀ိုင္းဟိမွဳတိ စေရ တုိးတက္ေတ လူမွဳအဖဲြ႕အစည္းမွာ မရွိမျဖစ္လုိအပ္ေတ အဂၤါရပ္တိေႀကာင့္ ဂ်ပန္တိေရ အေနာက္တုိင္းသားတိ တီထြင္ခေရ ရိုးရိုးရထားကို က်ည္ဆန္ရထားတိပိုင္ အဆင့္ျမွင့္လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးစနစ္ႀကီးတစ္ခုအျဖစ္သို႕ ေျပာင္းလဲ တီထြင္လားႏုိင္ခေရ။ ကမၻာ့မီးရထားဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းမွာ နံပတ္တစ္နီရာကို ဗိုလ္စြဲလာခေရ။ ယင္းပိုင္ပ်ာယ္ တျခားက႑အသီးသီးမွာလည္း တိုးတက္ထြန္းကားလာချပီးေက မႀကာသိေရ ႏွစ္အနည္းငယ္အထိ ကမၻာ့စီးပြားေရး ဒုတိယအင္အားအႀကီးဆံုးႏုိင္ငံအျဖစ္ ရပ္တည္ႏုိင္ခေရ။



အထက္ပါ ဂ်ပန္အေျခအေနကို ေလ့လာႀကည့္ေက ျပည္ပကမၻာနန္႕အဆက္အသြယ္ျဖတ္လုိက္လို႕ ခရစ္ယာန္ဘာသာ ျပန္႕ပြားမွဳကို ကာကြယ္ႏုိင္ေကေလ့ စက္မွဳလက္မွဳနန္႕ ႏုိင္ငံတိုးတက္ေရးမွာ ေနာက္က်လားစြာကို တြိရေရ။ ေအဂုေခတ္မွာ မိမိလူမွဳ႕အဖဲြ႕အစည္း၏ စံႏွဳန္းကို ကာကြယ္ဖို႕အတြက္ ယင္းပိုင္ အထီးက်န္အျဖစ္ ရပ္တည္လို႕ ရႏုိင္ဖို႕လား။ မိုဘုိင္းဖုန္းတိ၊ အင္တာနတ္တိ ေပၚနီေရ ေခတ္မွာ လံုး၀အထီးက်န္နီဖို႕ ဆိုစြာက မျဖစ္ပါပ်ာယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အထီးက်န္ရပ္တည္ခေရလို႕ ဆိုကတ္ေကေလ့ အေနာက္ဘက္က ကုလားတိ ၀င္နီခေရ။ တနည္းအားျဖင့္ဆိုေက ႏုိင္ငံေရးအရ အထီးက်န္ေကေတာင္မွာ တျခား ယဥ္ေက်းမွဳ၊ လူမွဳေရး၊ ဘာသာေရး စေရ ဆုိင္ရာဆိုင္ရာ ဆက္ဆံမွဳတိက ရပ္မလား။ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္၊ ျမန္မာျပည္က ဂ်ပန္ပိုင္ ရီပတ္လည္ ၀ိုင္းရံနီေရ ကြ်န္းႏုိင္ငံမဟုတ္။

ရခုိင္ျပည္၏ ေျမာက္ဦးေခတ္ကို အထြတ္အထိဋ္သို႕ ေဆာင္ႀကဥ္းျမွင့္တင္ပီးခေရ ျပည္ႀကီးသွ်င္ ဘုရင္မင္းဗာေရ ဒတ္ရွ္လူမ်ိဳး၊ ေပၚတူဂီလူမ်ိဳး၊ အိႏၵိယလူမ်ိဳးစေရ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု၊ ဘာသာ ေပါင္းစံုနန္႕ ကူးလူးဆက္ဆံခေရ။ ဘုရင့္ဘ႑ာတိုက္ထဲသို႕ ၀င္ေရာက္လာေရ အခြန္ေငြတိကို မိမိဘာသာ၊ မိမိလူမ်ိဳးအဓြန္႕ရွည္ဖို႕အတြက္ လိမၼာပါးနပ္စြာ အသံုးျပဳခေရ။ ႏုိင္ငံ၏ ကုန္းတပ္၊ ရီတပ္၊ စာပီ၊ ယဥ္ေက်းမွဳ၊ ဗိသုကာ ဖြံ႕ထြားႀကီးမားခစြာတိကို အဂုတိုင္ သမုိင္းပံုရိပ္တိက ညြန္ျပနီေရ။ ယင္းအခ်က္က ႏုိင္ငံတစ္ခု၊ လူမ်ိဳးတစ္ခုေရ မိမိႏိုင္ငံနယ္နိမိတ္၊ မိမိလူမွဳအသိုက္အအံုကို ပိတ္မထားပဲ ဖြင့္ပနာ တျခားလူမ်ိဳး၊ ႏုိင္ငံတိနန္႕ ဆက္သြယ္ကူးလူးျခင္းျဖင့္ အမ်ားႀကီး တိုးတက္ႏုိင္ေရ ဆိုစြာကို ေထာက္ျပနီေရ။

မင္းဗာဘုရင္၊ အဖိုးသွ်င္ သွ်င္ျမ၀ါနန္႕ ပညာဟိႀကီး မဟာပညာေက်ာ္ရို႕ေရ အေနာက္ဘက္ကို ခရီးဆန္႕လုိ႕ စာလားသင္ခကတ္ေတ။ ႏုိင္ငံျခားက ပညာရွင္တိကို မိမိႏိုင္ငံကို မေခၚယူႏုိင္သိလို႕ ယင္းပညာဟိတိ ဟိေရ နီရာကို လားျပီးေက သင္ခကတ္ေတ။ ျပီးေက ကိုယ့္ျပည္ကို ျပန္ျပီးေက အသံုးခ်ပနာ ေခတ္မီတုိးတက္ေရ ဘုရင့္ႏုိင္ငံေတာ္ႀကီးကို တည္ေဆာက္ခကတ္ေတ။

ေျပာင္းလဲနီေရ ကမၻာမွာ လူမွဳ႕အဖဲြ႕အစည္းေရ တစ္ခုတည္း သီးသန္႕ရပ္တည္နီလို႕ မရပ်ာယ္။ မိမိရို႕ စံႏွဳန္းနန္႕ ၁၀၀ ရာခုိင္ႏွဳန္း မတူလုိ႕ ယင္းလူတိနန္႕ မဆက္ဆံပ်ာယ္ဆိုလို႕ မရ။ Global economy ျဖစ္လာေရ ေခတ္မွာ၊ Free trade ေခတ္မွာ တခ်ိဳ႕ ပယ္သင့္ေရ အရာကို ပယ္လို႕ ယူသင့္ေရ အရာကို ယူကတ္ရဖို႕။ အလဲအထပ္ လုပ္ခ်င္ေကေလ့ လုပ္ကတ္ရဖို႕ဂါ။ ဆံုးရွံဳးမွဳတခ်ိဳ႕ ဟိဖို႕ပိုင္ အက်ိဳးအျမတ္တိေလ့ အမ်ားႀကီး ဟိနီဖုိ႕။ ကိုယ့္လူမ်ိဳးရို႕၏ စံႏွဳန္းစံထားတိကို အမ်ားႀကီး ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းဖို႕က်ေက ကာကြယ္ကတ္ရဖုိ႕ပိုင္ လဲြမွားေရ ေခတ္မမီလားပ်ာယ္ျဖစ္ေတ အယူ၀ါဒတခ်ိဳ႕ကိုေလ့ စြန္႕လႊတ္ကတ္ရဖို႕။ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုေရ စံႏွဳန္းတိေရ အေနာက္တုိင္းက လာစြာျဖစ္ေကေလ့ ေကာင္းေရ စံႏွဳန္းျဖစ္လို႕ လက္ခံက်င့္သံုးကတ္ရဖို႕။ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ (Property Rights)၊ မူပိုင္ခြင့္ (copy rights) တိကို ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ခ်င္ေရ ႏုိင္ငံတိအေနနန္႕ က်င့္သံုးကတ္ရဖို႕။ ေတာ္ယင့္သားနန္႕ မိန္းမေခ်တိကို စိတ္မခ်လို႕ မိဖအိမ္ကနီ တစ္ခုကိုေလ့ မလႊတ္ပဲ အိမ္မွာ ထမင္းခ်က္အျဖစ္ရာ ထားနီစြာတိမျဖစ္သင့္ပ်ာယ္။ မိဖနန္႕ သားသမီး ႏွစ္ဖက္စလံုး အဆင္ေျပႏုိင္ေရ၊ တုိးတက္မွဳကို ေရွ႕ရွဳေရ လမ္းေႀကာင္းတိကို ယွာကတ္ရဖို႕။ သိပၸံနည္းက်ေလ့လာဆန္းစစ္မွဳတိကို အားပီးကတ္ရဖို႕။

အဓိကနန္႕ သာမည ကို ခဲြျခားပိုင္းျခားႏုိင္မွဳ (critical thinking)နန္႕ ေျပာင္းလဲက်င့္သံုးလုပ္ကုိင္တတ္မွဳ(adaptability)ေရ
ေအနိန္႕ကမၻာမွာ အေရးႀကီးေရ အရည္အေသြးတစ္ခုျဖစ္ေတ။ ဇာလူမ်ိဳးတိပင္ ျဖစ္နီပတ္စီ ကိုယ့္အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားအတြက္ အသံုး၀င္ဖို႕မွန္း၊ အက်ိဳးဟိဖို႕မွန္းသိေက အနည္းအက်ဥ္းဆက္ဆံမွဳတိကို မလုပ္ပဲနီလုိ႕မရပါ။ လြန္ခေရ အပတ္က ႏွစ္ပတ္လည္ အစည္းအေ၀းတစ္ခုမွာ Caterpillar ၏ ဥကၠဌနန္႕ စီအီးအို ျဖစ္ေတ Doug Oberhelman က သူရို႕၏ ကုမၸဏီနန္႕ တရုတ္ျပည္အေႀကာင္းကို မိန္႕ခြန္းထဲမွာ ေျပာလားေရ။ ကတ္တာပီလာ ကုမၸဏီေရ ေဒၚလာဘီလီယံ ၇၀ ေက်ာ္ ပိုင္ဆုိင္မွဳဟိေရ ကုမၸဏီႀကီးတစ္ခုျဖစ္ပါေရ။ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္လံုး၏ ကုန္ထုတ္စြမ္းအား GDP ေတာင္ အေမရိကန္ေဒၚလာဘီလီလ်ံ ၈၀ ေက်ာ္ပဲ ဟိစြာပါ။ သူေရ ကမၻာ့မွာ အႀကီးဆံုး ေဆာက္လုပ္ေရးနန္႕ မုိင္းတူးစက္ႀကီးတိ ထုတ္လုပ္ေတ ကုမၸဏီျဖစ္ပါေရ။ ယင္းသူေျပာလားစြာက တရုတ္ျပည္ေရ လူဦးေရ  ၁ ဘီလီလ်ံေက်ာ္ ဟိေရ ႏုိင္ငံႀကီးျဖစ္ေႀကာင္း၊ ဇာေလာက္ပဲ အေမရိကန္နန္႕ မတည့္ေကေလ့၊ ဇာေလာင္ပင္ ယံုႀကည္မွဳစံႏွုန္းထားတိ ကြာျခားေကေလ့ မဆက္ဆံပဲ လ်စ္လ်ဴရွဳထားလုိ႕မရေႀကာင္း၊ သူရို႕ကုမၸဏီေရ ေလာေလာဆယ္မွာ ေဒသခံ ျပိဳင္ဘက္တိကို ႏုိင္နီေႀကာင္း၊ ကုမၸဏီ၏ ႏွစ္ေပါင္း ၈၀ ေက်ာ္ အေတြ႕အႀကံဳအရ မိမိရို႕ေရ ျပိဳင္ဘက္ေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ကို ျပိဳင္ႏုိင္ေႀကာင္း၊ သုိ႕ေသာ္ အနာဂတ္မွာ ယင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ထဲက မိမိရို႕နန္႕ အႀကိတ္အနယ္ျပိဳင္ႏုိင္ေရ ကုမၸဏီတစ္ခုႏွစ္ခု ေပၚထြက္လာႏုိင္ပါေႀကာင္း၊ မိမိရို႕အနီနန္႕ ျပိဳင္ဆိုင္ႏိုင္မည္ဟု အျပည့္အ၀ ယံုႀကည္ပါေႀကာင္း၊ တကယ္လုိ႕ရာ မိမိရို႕ တရုတ္ျပည္ကို မ၀င္ေက တျခား ဂ်ပန္ကုမၸဏီတိ၊ ကိုးရီးယားကုမၸဏီတိ လက္ဦးမွဳ ရသြားမည္ျဖစ္ေႀကာင္း ေျပာႀကားသြားသည္။ Fortune 500 ၏ ကမၻာ့အႀကီးဆံုး ကုမၸဏီ ၅၀၀ မွာ နံပါတ္ ၄၄ ခ်ိတ္ေတ ေအကုမၸဏီႀကီးကေတာင္ တရုတ္ကို အႀကိဳက္ႀကီးမဟုတ္ေကေတာင္မွာ ယင္းႏုိင္ငံထဲကို ၀င္ျပီး စီးပြားေရးတုိးခ်ဲ႕နီစြာကို တြိကတ္ရဖုိ႕ ျဖစ္ေတ။



တရုတ္ကို မႀကိဳက္ဆိုတုိင္း တရုတ္ဘာသာကို မေလ့လာခ်င္၊ မပတ္သက္ခ်င္ဆိုလို႕ ရဖို႕လား။ တရုတ္နန္႕ မပတ္သက္ေက၊ တရုတ္အေႀကာင္းကို မေလ့လာေက တရုတ္အေႀကာင္းကို အေပၚယံပဲ သိဖို႕ဂါ။ တရုတ္ျပည္အေနာက္ေတာင္ပိုင္းက Dai (၁၉၅၃ ခုႏွစ္ကတည္းက Tai (ယိုးဒယား၊ ရွမ္းလူမ်ိဳး အုပ္စု) အမည္ကို Dai သို႕ တရား၀င္ေျပာင္းလဲထားသည္။) လူမ်ိဳးတိ၏ ဗုဒၶဘာသာ ထံုးလမ္းစဥ္လာအရ သႀကၤန္ပဲြတိေလ့ ဆင္ႏႊဲေရ ဆိုစြာကို သိကတ္ဖို႕လားေယ။ တရုတ္၏ ကြဲျပားေရျခားနားေရ ရီေျမ၊ လူမ်ိဳးတိကို သိဖို႕သိလားေယ။ ယင္းပိုင္ပ်ာယ္ အိႏၵိယလူမ်ိဳးကို မယံုဆိုလို႕ အိႏၵိယလူမ်ိဳးတိ နန္႕ မပတ္သက္ခ်င္ဆိုလို႕ ရဖုိ႕လား။ အာသံ၊ မဏိပူရက လူတိအေႀကာင္းကို ေအဂုမေလ့လာေက ကုလားတန္ျမစ္ေႀကာင္း စီမံကိန္းျပီးလို႕ စီးပြားေရးလမ္းတိ ပြင့္လာေရအခ်ိန္မွာ တျခားလူမ်ိဳးတိက ရခုိင္တိကို ေက်ာ္လားလီဖို႕။ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာကို မႀကိဳက္ေကေတာင္ ယင္းသတင္းစာမွာ ပါေရ ႏုိင္ငံတကာ သတင္းက႑ကို ဖတ္ေက အနည္းနန္႕ အမ်ား ဗဟုသုတ ရႏုိင္ေရ။

အေမရိကန္ေပါက္ နာမည္ႀကီးႏုိင္ငံေရး သိပၸံပညာသွ်င္ Francis Fukuyama ၏ The End of History and The Last Man ထဲက စာသားကို ရြီးသံုးရေက Modernize (တုိးတက္ေအာင္) လုပ္ခ်င္ေရ လူမွဳအဖဲြ႕အစည္းေရ Westernize (အေနာက္တုိင္းပံုစံေျပာင္း)လုပ္ရဖုိ႕လို႕ မဆိုလို။ အေနာက္တုိင္းပံုစံဆိုစြာေတာင္ တစ္ပံုစံတည္း ဟိစြာမဟုတ္။ အေနာက္ႏုိင္ငံတိ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကိုပဲ ႀကည့္။ အဓိက အႏွစ္က တစ္ခုတည္းလုိ႕ ဆိုႏုိင္ေကေတာင္မွ မတူကဲြျပားမွဳတိက အမ်ားႀကီး။ တရုတ္၏ စာရီးစနစ္နန္႕ ယဥ္ေက်းမွဳတိကို ဂ်ပန္က ငွားရမ္းအသံုးျပဳခေကေလ့ ဂ်ပန္ဆိုေရ သူ႕၏ သီးျခားရပ္တည္မွဳ၊ ကြားျခားမွဳ သ႑ာန္ေခ်တိကို ထိန္းထားႏုိင္ခေရ။ ယင္းပုိင္ပ်ာယ္ မူဆလင္ဘာသာစာပီတိေရ သမုိင္းတခ်ိဳးတေကြ႕မွာ ဂရိလူမ်ိဳးတိအေပၚမွာ ဇာေလာက္ပဲ လႊမ္းမိုးခခ၊ ဂရိလူမ်ိဳးတိ၏ လက္ဟိ ၉၇ ရာခုိင္ႏွဳန္းေရ ေအာ့သိုးေဒါ့စ္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္တိ ျဖစ္ေတ။ ခရစ္ယာန္ဘုန္းႀကီးတိ ရခုိင္မွာ ဇာေလာက္ပဲ နီခနီခ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕မွာ ဗုဒၶသာသနိက အေဆာက္အအံုတိက မားမားခန္႕ခန္႕ ရပ္နီတုန္း။

တိုးတက္ခ်င္ေရ လူမွဳအဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုေရ ေျပာင္းလဲနီေရ ေခတ္ရီစီေႀကာင္းကို မ်က္ေျခမျပတ္ဖို႕လိုေရ။ ေျပာင္းလဲက်င့္ႀကံနီထုိင္တတ္ဖို႕ လုိပါေရ။  ေယဘူယ်ဆန္လြန္းေရ အေတြးအေခၚတိကို တသက္လံုး ဆုပ္ကုိင္ျပီးေက ေနာက္ဆံုးျဖစ္ေပၚတုိးတက္မွဳတိ၊ ညႊန္ျပမွဳတိကို မ်က္ကြယ္မျပဳထားဖို႕ လုိပါေရ။ သမုိင္းကို ေလ့လာရာမွာ ဂုဏ္ယူ၀င့္ႀကြားသင့္စြာကို ၀င့္ႀကြားလို႕ ရေရ။ ေယေကေလ့ မာန္ေထာင္လႊားနီပနာ သမိုင္းက ပီးေရ သင္ခန္းစာကို မယူတတ္ေက အလကားပ်ာယ္။ အတိတ္ကို သခၤန္းစာယူလို႕ အနာဂတ္သမုိင္းေကာင္းကို ရီးႏုိင္မွ သမုိင္းသင္ရက်ိဳးနပ္ပါဖို႕။ ေယမွရာ ျပည္ရွင္ဘုရင္မင္းဗာ၏ သားေကာင္း သမီးေကာင္းတိအျဖစ္ တုိးတက္ေရ လူမွဳအဖဲြ႕အစည္းကို ၀ုိင္း၀န္းတည္ေဆာက္ႏုိင္ကတ္ဖို႕ ျဖစ္ပါေရ။

အနာဂတ္သမုိင္းေကာင္းကို တတူတူ ၀ိုင္းရီးႏုိင္ဖို႕ ေမွ်ာ္လင့္ယင္း.....


"Modernization consists of "industrialization; urbanization; increasing levels of literacy, education, wealth, and social mobilization; and more complex and diverse occupational structures." (Unique, p 29) To that list could be added 1) technically rational modes of thought, 2) economic structures consistent with producing high technology goods, and 3) socio-political institutions that allow a society to participate in the global economy and modern technological development." (Samuel Huntington)

ရည္ညႊန္း

၁။ http://www.dflorig.com/CHAP2.html
၂။ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bm.html
၃။ http://www.caterpillar.com/company/history
၄။ http://en.wikipedia.org/wiki/Caterpillar
၅။ Japan: Memoirs of a Secret Empire, Episode 3: The Return of the Barbarians (documentary)
၆။ http://en.wikipedia.org/wiki/Matthew_C._Perry


--
"Plan your Work, Work your Plan"